Kein Berliner, dus. Ook geen Marokkaan, Surinamer, Turk, Antilliaan, Duitser, Aziaat, indiaan, Rus. Geen enkele nationaliteit. Ook geen Nederlander. Gewoon, een mens. Net als iedereen. Als je jezelf zo ziet, is het ook makkelijker om anderen zo te zien: gewoon, mensen. Die heb je vervolgens in allerlei, niet ras- of natiegebonden smaken. Domme, slimme, agressieve, lelijke, mooie, gewone, buitengewone, gladde, pukkelige, depressieve, optimistische, altijd boze, altijd vrolijke, twijfelende, zekere, bange, dappere, lieve, stoute, rijke en arme mensen. Sommige kwaliteiten zijn aangeboren, andere aangeleerd.
In onze wereld maakt het vaak uit waar je geboren bent, terwijl dat niet zou moeten. Het maakt in onze wereld uit of je een kleurtje hebt, of juist niet. In onze wereld zijn we steeds meer elkaars vijanden dan elkaars vrienden. Wij mensen zijn in staat om in recordtijd van een incident een burgeroorlog te maken. Wij mensen eigenen zich rechten toe die we helemaal niet zouden moeten willen. Wij mensen slaan om het slaan. Schelden om het schelden. Liegen omdat we dat zo gewend zijn dat we het niet eens meer in de gaten hebben. We slikken leugens omdat we de leugen niet meer herkennen. We doen anderen de meest verschrikkelijke dingen aan in de naam van ….. (vul hier een willekeurige overtuiging in). Wij beledigen elkaar zonder rem erop, omdat we elkaar niet meer in de ogen hoeven te kijken. Achter het keyboard is iedereen een bewegend doelwit, waar lukraak op geschoten kan (mag) worden. Ik ben niet heiliger dan de Paus (die helemaal niet heilig is, maar da’s een ander verhaal) en ga als druktemakertje ook wel eens te ver. Al ga ik niet mee in ordinaire scheldpartijen. Het moet wel stof tot nadenken geven. En de lijn is dun waar de discussie nog ‘vruchtbaar’ is of dat het reeds is verzandt in ‘elkaar de loef afsteken.’
Ik schreef al dat ik ook geen Nederlander ben. Wat is een Nederlander? Iemand die toevallig in dit door oorlogen bepaalde raarvormig stukje grond is geboren? Nee. Door de Nederlandse vlag? Lijkt me niet. Drie kleurtjes, zegt me niks. Heeft Frankrijk ook. Heleboel landen hebben die drie kleurtjes. Ik ben een keer zo snel mogelijk de grens met Duitsland overgestoken om te ondervinden of ik me dan een Nederlander in het buitenland voelde. Niks. Helemaal niks anders, voelde ik. Het zag er precies hetzelfde uit. Geen heimwee. De geschiedenis dan! Ja, dag. We hebben allemaal een geschiedenis. Elk land. En meestal een gevuld met oorlog en weinig om trots op te zijn. Vraag maar eens aan een willekeurige Duitser of hij zijn geschiedenis ietsiepietsie zou aanpassen, als hij dat kon. Denk ’t wel. De meeste geschiedenisverhalen zijn gladgestreken ter eigener glorie en verheerlijking van het ‘eigen volk’. Ik voel ook daar niets bijzonders bij. Het geeft geen ‘Nederlands’ gevoel.
Voel je dan helemaal geen verbondenheid met je eigen volk?
Nee, niet perse. Als ik iemand aardig vind, dan denk ik nooit: “dat komt vast omdat hij Nederlander is, want dat ben ik ook.” Als ik Nederlanders tegen elkaar tekeer zie gaan op Social Media of andere platforms en zelfs in het parlement, dan denk ik: “die hebben ook een hekel aan Nederlanders.” Het hele nationalistische trotse gevoel is mij vreemd. Voor wat mij betreft hebben vroeger een paar dronken idioten lukraak wat lijnen getekend op een kaart en gezegd: “Zo daartussen mogen jullie lekker trots om mekaar gaan zitten wezen.” Het slaat nergens op. Ik verbind mezelf met andere mensen omdat ze me liggen. Omdat ze interessant of aardig zijn. En die kom je overal ter wereld tegen. Net zoals de meeste flapdrollen wijdt verspreid zijn. Meestal verbind ik me overigens helemaal niet, want de het gros vind ik op z’n best maar middelmatig de moeite waard.
Maar iedereen wil toch ergens bijhoren?
Ik kan niet spreken voor iedereen, maar ik niet. Door ergens bij te horen lever je wat van jezelf in. En dat vind ik zonde. Ik blijf lever helemaal mezelf. Ik koester mijn kwaliteiten én tekortkomingen. Die hebben geen erkenning of herkenning nodig. Ik ben de som van mezelf. En dat is een variabele. Dus noem mij wat je wilt, je zal nooit helemaal gelijk hebben.
Deze column heb ik bedacht door een poster die ik op Twitter langskwam.
Ik word daar verdrietig van. Niet vanwege het protest. Protesteren (indien vreedzaam) mag van mij altijd en overal. En ja, ik weet dat het actueel is. (Al vraag ik me af wie het nog over George Floyd heeft). Maar ik zie ook de keerzijde van deze groteske marginaliteit. Protesten die protesten uitlokken bereiken zelden hun doel. Neem tegendemonstranten de wind uit de zeilen door het universeel te maken. Zorg ervoor dat je wordt gehoord om wat je wilt laten horen en kom niet in het nieuws vanwege ontstane rellen. Black lives matter. Anti-black-violence. In the US and EU. Allemaal waar. Maar doe het dan in één keer goed, want we zijn een heleboel protesten ‘vergeten’ te doen. Protesten tegen geweld moeten, volgens mij, ALTIJD tegen ALLE geweld zijn. Geweld tegen wie dan ook, door wie dan ook, moet altijd op protest kunnen rekenen. Elk slachtoffer is namelijk nooit een nationaliteit of ras, maar altijd een mens. Zet de actualiteit op je poster, maar de rest op z’n minst in een voetnoot op diezelfde poster. Ik stel voor:
Our demonstration includes protest against violence everywhere else in the world against every living creature. #Everylifematters (optional, but recommended).
De enige tegendemonstratie die daar nog op kan volgen, is die van geweld verheerlijkende idioten. Heb je die ook gelijk bij elkaar.
Tot slot zou ik daar aan toe willen voegen dat we ons achter de oren moeten krabben dat we anderen nog duidelijk moeten maken dat gebruik van geweld nimmer goed te keuren valt. Met die gedachte in het achterhoofd zou de ‘Dam’ in elke stad, overal ter wereld, elke dag vol moeten staan. Tot het is gestopt.
Menno Voorwinde
