Stijl

Voorwoord: dit is de column die ik schreef naar aanleiding van de 1000ste editie van Volkskrant Magazine. De column heeft het niet gehaald.

Ik ga er eens lekker voor zitten. Een column schrijven. Voor de Volkskrant én Eva Hoeke. Maar waarover?

De wereld is bij ons thuis verworden tot het druppeltje dat de emmer wil laten overlopen, maar het nét niet haalt. Corona, quarantaine, tweede golf en risicogroep. The usual. Het bindt ons aan de emmer. Houdt ons gevangen in de druppel. Een glimp vangen we op van wat er zich buiten de emmer afspeelt. Als toeschouwers. We willen over de rand op de grond in vrijheid uiteenspatten. Deelnemen.

Alle onderwerpen binnen het gezichtsveld zijn uitgemolken. Ik heb er mijn buik vol van. Overkill aan informatie en herhaling. Peinzend lees ik nog maar eens de oproep van de Volkskrant aan haar lezers. Het is een oproep ter viering van de aankomende 1000^ste editie van Volkskrant Magazine.

“Schrijf een column in de stijl van Eva Hoeke. Eva kiest een winnende column, die we publiceren met haar commentaar.”

Dan valt me iets op. Komt dat even mooi uit.

Een column in de stijl van Eva Hoeke? Lieve help. Dames en heren van de redactie. Heeft u al moeten rennen voor uw leven? Achtervolgd door een woedende Eva? Heeft Eva u al de les gelezen over de kern van een goede column? Heeft u de tekst van uw oproep niet eerst voorgelegd aan de jury (óók Eva)? Nog geen spijtvolle rectificatie gezien.

Deze vermakelijke schets is overdreven, maar raakt de kern van Eva’s Masterclass – Columns aan de Keukentafel. Ik was één van de deelnemers.

Ik verklap verder niets van de cursus (beroepsgeheim). Maar..! Hier moet wel even het een en ander recht worden gezet. Voordat je een goede column kunt schrijven moet je eerst je eigen ‘stem’ vinden. Je eigen geluid. Vooral niet iemand anders nadoen. Kortom je eigen stijl. Eén van de pijlers uit de lessen aan de keukentafel.

Ik zou Eva en mezelf tekort doen als ik haar stijl probeer te imiteren. Dat kan niet en moet je bovenal niet willen. Een coverband is nooit zo goed als het origineel. Dat geldt zeker voor schrijvers. Goede schrijvers en columnisten herken je direct aan hun onmiskenbare eigen stijl. Ondertekening overbodig.

Zij zijn de schrijvers waar je naar uitkijkt. Die je móét lezen. De tweede hap adem nadat je het oppervlak hebt bereikt. Ongetwijfeld beïnvloeden zij ook je eigen stijl. Iedereen is tot op zekere hoogte een product van zijn omgeving. Het zou raar zijn als er niets doorsijpelt van diegenen die je graag en veel leest. Zolang dat onbewust gebeurt, is er niks aan de hand.

Bewust imiteren is andere koek. Het motief is anders. Een meestervervalser van schilderijen, kan best van het schildersvak houden, maar schildert in de eerste plaats om grof geld te verdienen. Met een imitatie van andermans stijl. Liefde voor het vak is ondergeschikt. De kunst van het schrijven moet het doel op zich zijn. Het plezier dat je eraan beleeft. Iemands stijl imiteren is daarom op z’n zachts gezegd geestelijke armoe. Temeer als je beseft dat lezers niet achterlijk zijn. Althans de meeste niet. Die hebben je binnen no-time ontmaskerd.

Binnen het schrijversgilde is imiteren sowieso af te raden. Schrijven levert geen reet op. Enkele uitzonderingen daargelaten. Het schrijversbos staat vol met wannabe sequoia’s. Zelfs al ben je steengoed, moet je nog maar zien op te vallen. Of ontdekt te worden. Of te worden goedgekeurd door mislukte schrijvers die een zuur bestaan leven bij de keuringsdienst. Alleen met een unieke eigen stijl kan je nog wat zonlicht opvangen. De rest is gedoemd om staand te sterven. In de schaduw der reuzen.

In mijn geheel eigen stijl is deze column een eerbetoon aan alle schrijvers die mijn leven dagelijks verrijken.

Sequoia of wannabe.

Menno Voorwinde