Bij machtswellustelingen denken we vaak groot. Aan dictators als Adolf Hitler, Joseph Stalin, Benito Mussolini, Robert Mugabe, Khadaffi, Verwoerd en meer van dat verachtelijk volk. Maar, vergis u niet, ze zitten overal. In alle lagen van de samenleving en we komen ze dagelijks tegen. De jager, de ‘sociale’ rechercheur, de politieman, de boa, de parkeerwachter, de beveiliger en feitelijk in alle controlerende functies. Dat zijn beroepen waarin je de machtswellust vrij gemakkelijk herkent. Vooral de geüniformeerde medemens kan er wat van. Hoe lager de ‘rang’, des te groter de behoefte aan machtsuitoefening. Iedereen heeft wel een beeld bij de geüniformeerde mensch die monotoon met de wapenstok in de palm van zijn vrije hand tapt.
Toch heb ik niet zoveel tegen macht.
Iedereen gebruikt het. De wereld draait erom. Draait erop, is misschien beter. Het is een aanjager – brandstof, zo je wilt – en stimuleert tot interactie. Bewust of onbewust proberen we allemaal macht uit te oefenen. In elke discussie proberen we de boventoon te voeren; ons gelijk te halen. Macht. Omdat alles erop draait zitten er nogal wat haken en ogen aan. Bij zo’n enorme kolos als macht is de kans op misbruik gigantisch. En dat gebeurt dan ook. Het meeste misbruik is wel te behappen. De parkeerwachter die met z’n bonnenboekje in de aanslag staat tot de parkeermeter is afgelopen, is weliswaar tenenkrommend en haalt het bloed onder de nagels vandaan, maar is mee te leven. Een flinke scheldpartij doet wonderen. Over dat niveau maak ik me niet zoveel zorgen.
Bij de mopperende schrijver met veel lezers die een vernietigend stukje schrijft over iemand die hem niet bevalt, begint het bedenkelijk te worden. Dat scheurt tegen de digitale pesterijen aan op scholen – met vaak blootfoto’s als machtsmiddel – die meer dan eens tot zelfmoord hebben geleid bij onzekere pubers. Ik ken een geval uit eigen kring en de verwoesting is onbeschrijflijk. Als een overheid nonchalant met macht omgaat kan dat zomaar leiden tot massavernietiging (toeslagenaffaire). Dat dezelfde overheid die dit leed heeft aangericht niet in staat blijkt dit adequaat en fair (voor zover mogelijk) op te lossen, geeft aan hoe scheef macht kan groeien.
Ellende, aangericht door machtsuitoefening, is vaak onomkeerbaar.
Ik schrijf dit stukje omdat ik me zorgen maak. Zorgen over het nonchalante misbruik op, alle niveaus, van macht alsof het een gewoon stuk gereedschap is. Dat is het zeker niet. Zoals u misschien weet struin ik behoorlijk vaak rond op Twitter. Het is geen overdrijving als ik zeg dat Twitter het riool van de samenleving is. Ik zie veel leuke mensen afhaken op Twitter. Gewoon omdat ze de beledigingen zat zijn. Aardige mensen die terughoudend zijn geworden in hun posts op dit platform. Bang om te worden afgebrand door trollen, anoniempjes en ander gespuis. De ongeleide projectielen die er af worden gevuurd dalen in niveau en stijgen in hevigheid. Je kunt erop wachten tot het fout gaat. Mensen zijn flexibel maar hebben een breekpunt. Het komt dichterbij. Het breekpunt.
Ik heb geen macht. Ik ben een onbeduidend schrijvertje in de marge. Een ouwe mopperkont die het leuk vindt om stukjes te schrijven. Ik trek af en toe aan de klepel van de morele klok. Als het nodig is. Zoals nu.
Want het gaat mis.
Twitter zakt steeds verder weg het eigen riool in en dat is jammer. Het is een leuk medium dat zich nauwelijks verweert tegen de invasie van drek. Het riool staat op overlopen. De pijpen zitten verstopt en ‘enge ziektes’ tieren er weliger dan ooit. Ook dat is jammer. Twitter verdient het om te worden verdedigd. Dus sta op en laat de tegenmacht spreken!
En als niemand het doet, doe ik het maar. Maar dan niet zeuren als het nergens toe leidt.
Disclaimer: Alweer zo’n pittig stukkie van Menno. Steun hem zodat hij kan blijven schrijven. vadertje.backme.org
