Afgelopen zaterdag was Mindf*ck’s derde aflevering op TV. Afgelopen zondag keek ik het terug. De timing kon niet beter van deze aflevering. Dat zit ‘m in een toevalligheid. Het nieuws werd – en wordt – geregeerd door rellen. Snoeiharde rellen. Dat is aan niemand voorbijgegaan, mag ik aannemen. Wat misschien niet gelijk opviel was het bruggetje dat in de aflevering van Mindf*ck zat die direct kon worden gelinkt aan de rellen. Het bruggetje was een experiment van Victor Mids (de mindf*cker) waarin twee groepen mensen een beoordeling moesten geven – inclusief waarderingscijfer – aan een zangeres die een voordracht deed. De voordracht was opzettelijk een beetje lelijk gemaakt, zodat in ieder geval al vast stond dat het gemiddelde cijfer niet hoog zou uitvallen. Een blauwe groep en een rode groep moesten onafhankelijk van elkaar een cijfer geven aan hetzelfde optreden. Van de ene groep viel het gemiddelde cijfer aanzienlijk lager uit, dan van de andere groep.
Dat zat ‘m in de anonimiteit. Eén van de groepen was van te voren verteld dat ze hun waarderingscijfer – met motivatie – in volstrekte anonimiteit konden geven. Dat was uiteraard de groep met het laagste (gemiddelde) cijfer voor het optreden. Ondanks de belofte van anonimiteit deed de zangeres toch haar intrede in de zaal waar de groep zat. Schaamte alom. Neergeslagen, rood aangelopen gezichten vlogen je om de oren. Ongemakkelijk gegiechel. De plotselinge behoefte bij de groep om nuances aan te brengen bij hun eigen commentaar was bijna aandoenlijk. Het idee van het experiment had zijn oorsprong in de sociale media. Het was Victor opgevallen dat er een hoop agressiviteit, met name uit anonieme hoek kwam. Dat wou hij bevestigd zien. Dat weten de doorgewinterde twitteraars natuurlijk allang. Op facebook zal het er niet veel anders aan toegaan. Of Insta (Instagram mag je niet meer zeggen, geloof ik) Ístah is de fonetisch aanvaardbare vorm heb ik begrepen. Maar dat verandert net zo snel als je het uit kunt spreken. De kans dat Ístah alweer is verouderd is niet ondenkbeeldig. Maar dat terzijde.

Bij dat experiment moest ik gelijk denken aan de ‘hoodiegroup’ zoals ik ze noem. Je ziet ze bij alle rellen van nu en in het recente verleden verschijnen. Niet alleen bij rellen, maar ook bij ongeregeldheden op tribunes van voetbalstadions en bij andere publieke ontwrichtingsacties. Altijd dezelfde kleding. Zwarte hoodie, spijkerbroek, mondkapje of bivakmuts en zwart (leger)schoeisel. Ze hebben nooit demonstratieborden bij zich, want daar komen ze niet voor. Via sociale media schijnen ze – anoniem – contact te onderhouden binnen de groep. Daarom zie je ze bij elke demonstratie of publieke manifestaties. Om te rellen. Sommige media noemen de hoodiegroup jongeren, Wilders noemt ze Marokkanen, wetenschappers en sociologen noemen het mensen uit probleemwijken. Rutte houdt het op idioten. Alle termen worden er op los gelaten.
Het maakt niet uit wie of wat ze zijn zolang ze in de anonimiteit blijven. Van politiek tot politiebonden en plaatselijke overheden roepen op tot actie, actie en nog eens actie. Waaruit de actie moet bestaan hangt af van de achterban die de roeper vertegenwoordigt. De politie klaagt dat het moeilijk is de identiteit van de relschoppers – die brandstichten, stenen naar patiëntvervoerende ambulances gooien, winkelruiten inslaan, banken uit de stoeptegels trekken en zo’n beetje alles in de fik steken of kort en klein slaan wat op hun pad komt – te achterhalen. Nogal wiedes. Anonimiteit is heilig voor de ‘hoodiegroup’.
Tegen al die roepers die zonodig hun mening voor onze voeten moeten werpen zeg ik graag de volgende woorden:
Zet er alles op om de hoodiegroup uit de anonimiteit te halen. Pas als we weten wie het zijn kan er de juiste aanpak voor worden gevonden. Al het geroeptoeter daaraan voorafgaand, is voor de bühne en dient alleen het populisme. Een groot deel van het probleem lost zichzelf op als de hoodiegroup uit de anonimiteit met hun eigen daden worden geconfronteerd.
Mindf*ck heeft dat al voor jullie aangetoond.
Disclaimer: Delen is aardig, doneren ook en kan via:
vadertje.backme.org