We zitten aan de eettafel. Mijn vader zit links naast me, mijn moeder recht tegenover me en broertje Henk aan haar zijde. Borden en bestek liggen symmetrisch op de goudkleurige placemats met het vlaflip-toetje rechts boven het bord. Daarnaast vier fluoride pilletjes, een gele vitamine C tablet, een rode multivitamine tablet en een ovale bruine levertraan capsule. Meestal gaan de pillen in de vla, behalve de fluoride pilletjes. Daar moet goed op worden gekauwd. Voor de versteviging van het glazuur. De tafelopstelling is altijd hetzelfde. Naast de eettafel staat vrijwel direct een vaste bar als afscheiding van de keuken, waar we sinds de verhuizing als vanzelf aan zijn gaan ontbijten. Stipt zes uur gaan we aan tafel. Mijn broertje en ik vinden dagelijks dat het eetritueel te lang duurt en willen zo snel mogelijk klaar zijn. Er zijn belangrijker – prepuberale – zaken dan eten. Complicerende factor is dat we niet veel lusten en er regelmatig gezond eten op tafel staat dat wij niet blieven. Dat botst dus vaak met de vaste huisregel: ‘bord leeg eten!’ Gedurende het hele avondeten proberen mijn broertje en ik onze ouders te vermurwen om in ieder geval een gedeelte te mogen laten staan. Liefst van de groente, al komen de aardappelen ook in aanmerking. Al snel begrijpen we dat vader daarvoor als afleiding moet worden geïrriteerd, zodat moeder ons stiekem kan helpen. Dat is overigens eigenbelang, want ze is allergisch voor ruzie. Vader, moe van het werk, is snel geïrriteerd en nog sneller boos. Moeder sust.
Mijn ouders zijn geen voorstanders van lijfstraffen, maar als vader ontploft, dan moet je rennen voor je leven.
Vader heeft een unieke manier om zijn irritatie aan ons kenbaar te maken. Hij krult zijn vingers en maakt klapbewegingen onder het uitroepen van een langgerekte “Aaaaaaoooeeeeeeeeeh!” Ondertussen loopt hij rood aan. Dan hebben we ‘m. Vooral als ik hem nadoe. Hij merkt het op en hij schreeuwt ons naar onze kamers toe. We moeten rennen want hij schopt onze kant op. Hij mikt op de billen. Uiteindelijk heb ik een averechts effect teweeggebracht. Voor straf op m’n kamer eten en pas beneden komen als het op is. Soms lukt het moeder me beneden te krijgen, maar dan zit ik meestal met de armen over elkaar met een kouwe prak die ik weiger te eten. Ver na mijn bedtijd omdat ik nu eenmaal koppig ben. En vader ook.
Gisteren werd hij 93 en is hij een kwart eeuw dood.
Mijn vader was een tiran en een goede vader tegelijk. Een verwarrende combinatie voor een kind. Pas later begreep ik de zorgen waar hij mee kampte en daardoor ook de vele misstappen die hij maakte (en nog later daardoor ook mijn eigen – niet geringe – misstappen). Nooit zal ik vergeten wat hij voor me betekende toen ik opgroeide. De mens die me het meest heeft beïnvloed. En dat is op een zekere manier nog steeds zo. Veel heb ik aan hem te danken, zonder dat hij dat zelf allemaal besefte. Ik heb me altijd tegen hem verzet. Betrokken toeschouwers vonden de verklaring in botsende karakters omdat ze hetzelfde waren. Het magneet principe. Hoe dan ook raakten we verzeild in een eeuwigdurende strijd waar hij sinds 1997 vanaf is. Ik voer hem nog. Waarschijnlijk tot mijn eigen dood. Soms, als ik even niet aan hem heb gedacht, ben ik bang dat ik hem vergeet. Maar dat hoeft helemaal niet. Even in de spiegel kijken en dan staat hij voor me.
En dan bedoel ik niet alleen de mal waaruit we beiden zijn gegoten.
Disclaimer: Gratis stukkie. Doneren is welkom en kan via:
vadertje.backme.org